Czego może bać się twój kot, czyli wszystko o kocich fobiach

Czym jest fobia? Jak się objawia u kota?

Fobia to nagłe bądź przewlekłe, wyolbrzymione uczucie strachu, które pojawia się w odpowiedzi na potencjalne (czasami irracjonalne) zagrożenie z zewnątrz. Najczęstsze objawy fobii to:

• nadpobudliwość,
• nerwowość,
• zwiększona aktywność,
• przyspieszone bicie serca,
• rozszerzone źrenice,
• napięcie mięśni,
• brak apetytu,
• gotowość do ataku,
• ukrycie się,
• nadmierne wylizywanie futra,
• znaczenie moczem przestrzeni.

Kocie fobie. Skąd taka reakcja?

Kot domowy jest gatunkiem oswojonym przez człowieka, ale jego reakcje w ogromnej części są zależne od tego, jak zwierzę to zostało ukształtowane przez ewolucję. To właśnie ona w sporej części odpowiada za to, jak nasz pupil może zareagować na rozmaite bodźce. Część reakcji to także efekt zbyt wczesnego odłączenia kociaka od matki. Okres socjalizacji trwa nawet do 3. miesiąca życia – to właśnie do tego momentu trwa czas, w którym młode koty uczą się odróżniać autentyczne niebezpieczeństwa od tych „fikcyjnych” i prawidłowo reagować na nie. Zaburzenie tego procesu może prowadzić do pojawienia się rozmaitych fobii.

Na jakie fobie może cierpieć twój kot?

Lęk przed zamkniętym pomieszczeniem

Być może to najbardziej zaskakująca z kocich fobii. Wszyscy przecież znamy miłość naszych mruczków do rozmaitych pudełek i kryjówek. Zdarza się jednak, że w wyniku bardzo stresującego doświadczenia, jak zablokowanie się w zbyt ciasnym miejscu, kot będzie reagował panicznie na próby ulokowania go np. w transporterze. Co ciekawe, ogromna część kotów nie lubi także zamkniętych miejsc i negatywnie reaguje na przebywanie w małych pomieszczeniach, na przykład skacząc nerwowo na drzwi. W miarę możliwości udostępnijmy naszemu mruczkowi jak najwięcej swobody.

Lęk przed zmianami

Kot to zwierzę zdecydowanie unikające chaosu. Zbyt częsta zmiana miejsc, przeprowadzka, nowa osoba albo nowe zwierzę w domu itp. mogą powodować u Twojego pupila silną reakcję stresową. Dlaczego tak się dzieje? Kot to zwierzę silnie terytorialne, dlatego każde naruszenie czy odebranie jego przestrzeni wiąże się z koniecznością jej przeorganizowania dla Twojego pupila. Czy wiesz, że kot może reagować newralgicznie nawet na tak nieistotną z punktu widzenia człowieka zmianę, jak wypranie ulubionego legowiska? Warto o tym pamiętać przy wprowadzaniu modyfikacji w rewir mruczka – pozostawienie jego ulubionych punktów pozwoli mu łatwiej przetrwać różne zmiany.

Lęk przed hałasem

Nadmierna reakcja na głośne dźwięki to kolejna „ewolucyjna” reakcja pozostawiona w kocich genach. Hałas to bodziec, który potrafi wprawić kota w bardzo silny niepokój czy wręcz panikę. Tak reagujące zwierzę może uciec przed potencjalnym zagrożeniem i ukryć się, czasami przez wiele dni, nie dając znaku życia. Jeżeli dom, w którym żyjemy, nie należy do najcichszych albo nie mamy możliwości zniwelowania hałasu, takiego jak burza czy fajerwerki, zadbajmy o odpowiednie miejsca dla mruczka, w którym będzie czuł się spokojnie i bezpiecznie.

Lęk przed porzuceniem

U zwierząt, które w przeszłości doświadczyły traumatycznego przeżycia, takiego jak porzucenie bądź samotność, może rozwinąć się nadmierna negatywna reakcja w odpowiedzi na bodźce przypominające im o dawnych traumach. Przykładowo, kot, który został zostawiony przez swojego opiekuna, może reagować panicznie na każdą zmianę miejsca (także wizytę u weterynarza). Zdarza się, że zwierzę reaguje wyjątkowo neurotycznie – wymiotuje, ma biegunkę, traci futro. Jeżeli masz podejrzenie, że Twój pupil cierpi nadmiernie z powodu którejś z wymienionych (bądź nie) fobii, warto skonsultować problem z weterynarzem. Poza oszczędzeniem kotu negatywnych bodźców istnieje możliwość farmakoterapii (leki uspokajające, antydepresyjne), która w przypadku wyjątkowo neurotycznych reakcji może przynieść znaczną ulgę w codziennym funkcjonowaniu zwierzęcia.