Jak zmienia się zachowanie kota po kastracji? Obalamy mity

Nikoletta Parchimowicz

Nikoletta Parchimowicz

Ten tekst przeczytasz w 6 minut

Leniwy, gruby, nieszczęśliwy - to takim ma się stać kot po kastracji według opiekunów, którzy nie decydują się na zabieg. W artykule tym obalimy kastracyjne mity i wskażemy na korzyści wynikające z operacji.

zachowanie kota po kastracji

fot. Shutterstock

Nikt nie powinien mieć wątpliwości, że kastracja jest zabiegiem bezpiecznym pożytecznym i koniecznym. Przede wszystkim skutecznie pozbawia kotów płodności. A to najlepszy sposób na zapobieganie bezdomności zwierząt. Niesie za sobą również wiele innych korzyści. Niektórzy opiekunowie wciąż jednak sceptycznie podchodzą do decyzji o przeprowadzeniu operacji. Kierują nimi wątpliwości natury moralnej i obawy o to, jak zmieni się ich pupil. W artykule tym obalimy kastracyjne mity i wskażemy na korzyści wynikające z zabiegu. Opowiemy również o tym, jak zmienia się zachowanie kota oraz kotki po kastracji.

Cele niewykastrowanego kota

Dotychczasowym celem każdego kota było rozmnażanie się. Hormony ślepo pchały kocura w wir walk i kopulacji, a kotki w ciągłe i wyczerpujące ciąże. Nie zyskiwał nikt. Kocia bezdomność rośnie, małe kotki cierpią, włóczęgostwo i bijatyki powodują rany, często śmiertelne. Ciągłe ruje, bolesne kopulacje, ciąże i odchów młodych wyczerpują organizmy samiczek. Niezaspokojony popęd płciowy to dla kotów niewychodzących źródło silnej frustracji, co negatywnie odbija się na ich zdrowiu psychicznym. Gdzie tu korzyści? Koty nie potrzebują przynajmniej „raz zostać rodzicami, by czuć się spełnionymi i szczęśliwymi„. Wręcz przeciwnie. Warto wykastrować koty przed pierwszą rują (z każdą kolejną zwiększa się ryzyko chorób narządów płciowych) i przed rozpoczęciem znakowania moczem w przypadku kocurów, które może zdążyć się utrwalić. Jeśli zwierzęta zostały poddane operacji już po osiągnięciu dojrzałości płciowej, to zachowania godowe mogą utrzymywać się jeszcze po zabiegu i następnie zniknąć. Jeśli jednak kastracja została dokonana bardzo późno, to możliwe, iż pozostaną z kotem na zawsze.

Kastracja i sterylizacja

Nazwy „sterylizacja” i „kastracja” potocznie są często stosowane zamiennie, z czego ten pierwszy termin przeważnie używany jest w odniesieniu do kotek, a drugi – do kocurków. Kastracja jest zabiegiem polegającym na usunięciu gonad – czyli jąder u kocura i jajników u kotki (zabieg u kotki obejmuje ponadto usunięcie macicy). Tym samym usunięte zostają organy produkujące testosteron u kocura oraz estrogen i progesteron u kocic. Natomiast jeśli chodzi o sterylizację, to u samców zabieg ten wykonuje się poprzez podwiązanie nasieniowodów rozrodczych. Sterylizacja kotki polega na usunięciu jedynie jajników bądź podwiązaniu jajowodów. Co prawda ten zabieg uniemożliwia zapłodnienie kotki, jednak nie wyklucza występowania rujek, a także niebezpiecznych chorób układu rozrodczego. U kotek zatem zwykle również dokonuje się kastracji, potocznie jedynie mówi się o sterylizacji.

Zachowanie kota po kastracji – co się zmienia? KOCUR

Kastracja kota wiąże się ze zmianami w jego układzie hormonalnym, czego następstwem są zmiany w zachowaniu. Opiekunowie obawiają się, że zabieg wpłynie negatywnie na usposobienie mruczka. Tymczasem zmiany, jakie nastąpią w kocim charakterze, będą dotyczyć głównie tych zachowań, które opiekunowie zazwyczaj określają jako niepożądane. Kocury stają się spokojniejsze, mniej agresywne, mniej skłonne do rywalizacji z innymi kocurami, bardziej przytulaśne, nie uciekają, trzymają się domu. Koty po kastracji mogą również stać się bardziej uległe względem kotek. Dodatkowo w większości przestają znaczyć, ich mocz nie pachnie już tak intensywnie, uspokaja się ich terytorializm. W organizmie kotów zatrzymana zostaje produkcja testosteronu, a więc ulega zmianie wszystko to, do czego hormon ten służy.

U kastrowanych kocurów częściej diagnozuje się syndrom urologiczny (SUK), czyli zatykanie się cewki moczowej struwitami (kamienie moczowe). Tak naprawdę jednak wpływ na to ma nieaktywny tryb życia i nieodpowiednie karmienie. Przy właściwej opiece kastraci cieszą się długim i zdrowym życiem.

Zachowanie kota po kastracji – co się zmienia? KOTKA

U kocic natomiast po kastracji ustanie produkcja estrogenów odpowiedzialnych m.in. za niwelowanie stresu i agresji. Hormony płciowe wyzwalają zachowania opiekuńcze, a więc gdy ich zabraknie, kotka może się stać odważniejsza i bardziej skłonna do podejmowania ryzyka. Samiczki nie muszą już pełnić straży nad młodymi, a więc nie wykształca się u ich potrzeba opiekuńczości czy łagodzenia konfliktów. Problemem może być kastracja kotki lękliwej. Obniżenie poziomu jej estrogenów, bez udzielenia odpowiedniego wsparcia behawioralnego, mającego na celu rozwiązanie problemu, może pogłębić lęk i/lub spowodować, że stanie się ona agresywna. Zresztą to samo może stać się w przypadku lękliwego kocura, który pozbawiony testosteronu jedynie pogłębi swój lęk.

A więc kotki mogą stać się bardziej lękliwe albo odważniejsze, pewniejsze siebie bądź ostrożniejsze. Wiele zależy od uosobienia poszczególnych zwierzaków i trudno dokładnie określić zmiany, jakie zajdą w kocich charakterach. Z pewnością jednak koty nie stają się leniwe. Zmieniają się natomiast ich życiowe priorytety.

Zachowanie kota po kastracji. Zmiany, zmiany, zmiany…

Bezpośrednim skutkiem usunięcia jąder oraz jajników jest wstrzymanie produkcji hormonów płciowych – testosteronu u kocurów oraz estrogenów u kotek. Związki te mają kluczowe znaczenie nie tylko w procesie rozmnażania, lecz także wpływają na behawioryzm zwierząt. Dlatego ten po zabiegu zmieni się. Modyfikacja zachowania kota po kastracji jest związana zatem ze zmianą gospodarki hormonalnej.

Uogólniając: po kastracji koty stają się łagodniejsze, bardziej związane z człowiekiem, mniej skłonne do agresji i ucieczek. Zrównoważone. ALE! Od każdej reguły zdarzają się wyjątki. Wiele zależy od uosobienia poszczególnych zwierzaków i trudno dokładnie przewidzieć zmiany, jakie zajdą w kocich charakterach. Zdarza się, że mruczki stają się bardziej napastliwe i agresywne, lękliwe, uległe bądź dominujące. Z pewnością jednak koty nie stają się leniwe i ospałe czy nieszczęśliwe.

Co zmienia się po kastracji w kocim żywieniu

Zmieni się także tempo metabolizmu zwierzęcia. Kocur, którego głównym życiowym celem nie jest już szukanie partnerki, walki z innymi samcami i rozmnażanie się, może zbytnią uwagę zacząć skupiać na jedzeniu. Łakomy kociak skutecznie może wymuszać nadmiar kalorii. Teraz wszystko w rękach opiekuna. Odpowiednia dieta i aktywacja kota skutecznie uchronią pupila od nadwagi. Ważne jest, by kontrolować masę ciała zwierzęcia i ograniczyć kaloryczność posiłków przede wszystkim o tłuszcz i węglowodany. Kluczowy okres to kilka pierwszych miesięcy po kastracji. Kot powinien w tym czasie otrzymywać karmę o obniżonej kaloryczności. Niemniej ważna jest aktywność zwierzaka! Energię, którą kociak przeznaczał do tej pory na miłosne eskapady i ciąże, należy przeznaczać na zabawę. Inaczej tłuszczyk będzie się kumulował.

Zapotrzebowanie kaloryczne po kastracji

Spadek produkcji hormonów wiąże się ze zwolnionym metabolizmem. Kastrowanie kota powoduje zwykle wzrost jego apetytu o około 20%, podczas gdy zapotrzebowanie energetyczne maleje o około 30%. Dlatego bilans energetyczny powinien być odpowiednio dostosowany do nowych potrzeb organizmu. Bardzo ważne jest karmienie w pierwszym okresie po zabiegu. To właśnie teraz szczególnie nie wolno przekarmić kota ani kotki. Zbytnia podaż od razu odłoży się w organizmie i trudno będzie się jej kiedykolwiek pozbyć.

Dlaczego koty tyją po kastracji?

Odjęcie gonad – jajników i macicy u samic i jąder u samców – faktycznie powoduje gwałtowne wstrzymanie produkcji estrogenów, co prowadzi do wzrostu apetytu i odkładania się tkanki tłuszczowej w organizmie. Dlatego tak ważne jest, aby nie przekarmiać kotów tuż po zabiegu. Kluczowe są pierwsze 3-4 miesiące, potem wszystko się stabilizuje i ryzyko wystąpienia otyłości maleje. Ważna jest zatem wyważona dieta szczególnie w pierwszych miesiącach po operacji, a następnie utrzymanie jej i dbanie o aktywność fizyczną.

Kastracja kota i kotki – FAKTY ORAZ MITY

kastracja kota i kotki fakty i mity

Zachowanie kota po kastracji – Podsumowanie

Kastracja kota to bardzo istotny zabieg, który powinien przejść każdy kot (poza kotami hodowlanymi). Wydłuża jego życie i ogranicza ilość stresu. Tak, charakter kota po kastracji i jego potrzeby zmienią się. Lecz o to właśnie chodzi. Zamiast szukać partnera i udawać się na wyczerpujące wyprawy, zamiast eksploatować swój organizm na ciągłe ciąże – kocur i kotka skupią się na prowadzeniu szczęśliwego, spokojnego życia u boku swojego opiekuna. Kot po kastracji nie robi się smutny, osowiały czy leniwy, a zwyczajnie mniej agresywny i mniej terytorialny. Zabieg ten sprawi, że mruczkowi będzie żyło się o wiele łatwiej, lepiej, przyjemniej oraz zdrowiej!

Kot nie będzie miał pretensji do ciebie o to, co mu uczyniłeś, nie będzie mieć żalu o pobawienie go „sensu życia”. Żaden czworonóg nie ucierpi również z powodu braku potomstwa. Na ograniczonym przyroście naturalnym zyska natomiast cała kocia populacja. Aby jednak kocie życie miało sens, należy zorganizować mu możliwość realizacji potrzeb, fizycznej i psychicznej stymulacji. Należy zrobić wszystko, aby jedzenie nie stało się nowym i jedynym celem mruczka. Zbilansowana dieta, odpowiednie nawodnienie, dużo zabawy, bezpieczny dach nad głową – to najlepsze, co możesz dać swojemu pupilowi.

MAMY DLA CIEBIE PREZENT! Zapisz się do newslettera Koty.pl i już teraz odbierz za darmo e-book „Poznaj całą prawdę o kotach”

Pierwsza publikacja: 25.04.2022

Podziel się tym artykułem:

Nikoletta Parchimowicz
Nikoletta Parchimowicz

Miłośniczka kotów, catsitterka, behawiorystka. Piszę o kotach od wielu lat. O ich naturze uczę się natomiast, odkąd pamiętam. Czuję z kotowatymi niesamowitą więź i porozumienie.

Zobacz powiązane artykuły

20.12.2024

Anemia u kota. Jak objawia się niedokrwistość i jak ją leczyć?

Ten tekst przeczytasz w 3 minuty

Domowy mruczek też może cierpieć na niedokrwistość. Jakie przyczyny może mieć anemia u kota, na czym polega i jak pomóc zwierzakowi w takiej sytuacji?

anemia u kota

undefined

16.12.2024

Badanie moczu u kota – kiedy je wykonać i jak pobrać próbkę?

Ten tekst przeczytasz w 5 minut

Badanie moczu to jedno z najważniejszych profilaktycznych badań w przypadku kotów. To bardzo proste badanie, które może nam wiele powiedzieć o stanie zdrowia naszego mruczka. Kiedy należy je wykonać i jak pobrać mocz do badania od kota?

badanie moczu u kota

undefined

15.12.2024

Koci behawiorysta. Jak wybrać dobrego behawiorystę dla kota?

Ten tekst przeczytasz w 3 minuty

Koci behawiorysta to nieoceniona pomoc przy mruczku, który sprawia problemy. Jak wybrać dobrego specjalistę i jak powinna wyglądać współpraca z behawiorystą dla kota?

koci behawiorysta

undefined

null

Bądź na bieżąco

Zapisz się na newsletter i otrzymuj raz w tygodniu wieści ze świata kotów!

Zapisz się