25.02.2023
Szylkretowe koty – co powinieneś wiedzieć o kotach w tym nietypowym umaszczeniu?
Joanna Nowakowska
Ten tekst przeczytasz w 4 minuty
Nie istnieją dwa identycznie wyglądające koty szylkretowe. Każdy osobnik ma unikatowy układ plamek na futrze. Czym różnią się szylkret a trikolor? Czy szylkretka to zawsze kotka? Poznaj kilka niezwykłych cech kotów o barwach jesieni.
fot. Shutterstock
- Co oznacza słowo szylkret?
- Szylkret czy trikolor?
- U jakich ras występuje szylkretowe umaszczenie?
- Czy każdy szylkret to kotka?
- Jakie potomstwo będzie mieć kotka szylkretka?
- Czy kot o umaszczeniu szylkretowym przynosi szczęście?
- Jaki charakter ma szylkretowy kot?
Według wielu szylkret to najpiękniejsze umaszczenie wśród kotów. Nieodmiennie kojarzy się z jesienią i nieprzewidywalnością kocich charakterów. Szylkretowym kotom uroku dodaje także to, że wzór ich umaszczenia zawsze jest niepowtarzalny. Co jeszcze musisz wiedzieć o kotach z wielobarwną sierścią?
Co oznacza słowo szylkret?
Termin ten wywodzi się z języka niemieckiego, w którym słowo Schildkröte oznacza… żółwia. Dawniej równie często używano słowa „szylkret” co „szyldkret”, obecnie dominuje „szylkret”. Szylkret to pierwotnie nazwa masy rogowej otrzymywanej ze skorupy żółwi szylkretowych. Niegdyś wyrabiano ze skorup tego gatunku żółwi galanterię, typu oprawki okularów, zapięcia, broszki, obsadki piór, grzebienie i szczotki. Rudo-kremowo-brązowe lub rudo-kremowo-czarne plamy nierównomiernie rozłożone na innym tle, występujące u niektórych kotów skojarzyły się ludziom właśnie z charakterystycznym wzorem żółwiej skorupy. Stąd wziął się szylkret na fachowe określenie koloru sierści kota.
Szylkret czy trikolor?
W języku angielskim sprawa jest prosta. Koty o nierównomiernie przemieszanych włosach dwóch kolorów – czarnym i rudym – nazywane są tortie (zdrobniale od słowa tortoise oznaczającego żółwia), a koty o trzech kolorach włosów – czarnym, białym i rudym – calico. Idealna szylkretka tortie ma zatem sierść bez koloru rudego, tylko czerń i brąz. Idealna szylkretka calico powinna mieć za to wyraźnie wyodrębnione łaty w trzech kolorach.
Międzynarodowe federacje felinologiczne uznają tylko określenie szylkret. Trikolor to potoczne określenie na angielskie calico, a polski felinolog na trikolorkę powie „szylkret z białym”.
U jakich ras występuje szylkretowe umaszczenie?
Wyjątkowe umaszczenie szylkretowe może pojawić się zarówno u dachowców, jak i u kotów rasowych. Wśród ras, w których FIFe dopuszcza takie ubarwienie, znajdują się:
Czy każdy szylkret to kotka?
Niemal zawsze szylkretowy kot to kotka. Związane jest to z dziedziczeniem genu rudego koloru zwanego O (orange-making gene), który jest genem dominującym i umiejscowionym na chromosomie płciowym X. Na tym chromosomie może znajdować się gen O (orange) lub o (non-orange). Szylkret powstanie, gdy spotka się gen O (rudy) z genem o (nierudym). W genotypie żeńskim występują dwa chromosomy X, co umożliwia łączenie się dwóch różnych genów warunkujących kolor sierści. Skutkiem tego będą właśnie szylkretowe kotki.
U kocurów, które mają po jednym chromosomie X i jednym Y, pojawienie się barwy szylkretowej nie jest możliwe. Jednak szylkretowe kocury naprawdę istnieją, choć tylko 1 na 3000 kotów szylkretowych jest samcem. Szylkretowe umaszczenie u kocurów to skutek wady genetycznej. Jest możliwe, gdy w komórce oprócz chromosomów XY znajdzie się dodatkowy chromosom X. Genotyp XXY sprawia, że koty szylkretowe płci męskiej zawsze są bezpłodne.
Natura jednak lubi wyjątki, choć te występują niezwykle rzadko. Ekstremalnym wyjątkiem są koty chimery, będące mozaiką płci męskiej i żeńskiej. Takie koty mają w jednych komórkach chromosomy płciowe XX, w innych XY. Co za tym idzie – mogą zdarzyć się wśród nich osobniki płodne. Chimery mogą powstać np. wskutek podwójnego zapłodnienia komórki jajowej, połączenia zarodków lub częściowej wymiany komórek pomiędzy zarodkami. Taki osobnik ma niektóre narządy zbudowane z komórek o innym składzie chromosomów niż reszta jego organizmu. Obecność dwóch takich samych chromosomów w części komórek umożliwia ekspresję różnych genów odpowiadających za kolor sierści.
Jakie potomstwo będzie mieć kotka szylkretka?
Szylkretki są cenione przez hodowców, ponieważ ich potomstwo odznacza się niesamowitą różnorodnością umaszczenia. Szylkretowa kotka może urodzić kocięta:
- czarne,
- rude,
- szylkretowe o przeróżnym wzorze na sierści i z różnymi proporcjami plam i ciapek.
Czy kot o umaszczeniu szylkretowym przynosi szczęście?
Szylkretowe koty na całym świecie cenione są za swoją wyjątkowość, dlatego wokół nich krąży wiele legend. Oto niektóre z nich!
- W Szkocji i Irlandii uważa się, że szylkretowe koty przynoszą szczęście swoim opiekunom.
- Koty o tym umaszczeniu cenione są także w Japonii, gdzie przypisuje się im moc odstraszania złych duchów.
- W USA wielobarwne koty nazywane są „money cats”, wierzy się bowiem, że przyciągają najcenniejsze dobra materialne.
- Khmerzy wierzą, że pierwsza kotka szylkretowa powstała z krwi młodej bogini zrodzonej z kwiatu lotosu.
Jaki charakter ma szylkretowy kot?
Choć wielu miłośników kotów spiera się, czy umaszczenie kotów ma wpływ na osobowość tych zwierzaków, w tym jednym przypadku sprawa jest jasna. Szylkret to najbardziej koci z kocich charakterów. Chimeryczny, neurotyczny, nieprzewidywalny, nieobliczalny, bucząco-kłótliwy. Takie właśnie są szylkretki – zmienne jak tylko kocie damy być potrafią.
Jeśli adoptujesz szylkretowego kociaka, a planujesz powiększyć w przyszłości swój domowy zwierzyniec, lepiej zrób to teraz, od razu, gdy kocię jest jeszcze małe. Szylkretowy kociak bardzo szybko wyrośnie na zadziorną i nieprzystępną dla innych zwierząt kotkę. Dokocenie szylkretowej jedynaczki to wyższa szkoła jazdy, z niepewnym wynikiem.
Zobacz powiązane artykuły
29.10.2024
5 dowodów na to, że starsze koty są niesamowite
Ten tekst przeczytasz w 4 minuty
Rozczulają nas słodkie kocięta, ale nie należy lekceważyć kocich seniorów – sprawdźcie, dlaczego!
undefined
25.10.2024
Lampart Plamisty – piękno, siła i tajemnica w jednym
Ten tekst przeczytasz w 3 minuty
Lampart plamisty (Panthera pardus) to jedno z najbardziej majestatycznych zwierząt na naszej planecie. Jego elegancja, zwinność i imponująca szata sprawiają, że trudno przejść obok niego obojętnie. Ten dziki kot, choć doskonale przystosowany do życia w dziczy, zmaga się z coraz większymi zagrożeniami. Co warto wiedzieć o lamparcie plamistym, który mimo swojej siły potrzebuje naszej ochrony?
undefined
15.10.2024
Uzębienie kota skrywa wiele tajemnic! Oto 4 ciekawostki
Ten tekst przeczytasz w 3 minuty
Kocie uzębienie to prawdziwe dzieło sztuki. Skrywają wiele ciekawych funkcji oraz interesujących rozwiązań.
undefined