KOT BENGALSKI
Kot bengalski to domowy mruczek w skórze lamparta. Jest krzyżówką dzikiego kota bengalskiego z kotem domowym. Choć wygląda obłędnie, to jest dość wymagający w hodowli.
Charakter rasy kot bengalski
Kot bengalski jest zwierzęciem czułym i przywiązanym do opiekuna. Ma duży temperament, zrównoważony charakter, jest żywiołowy i niezwykle ciekawski. W odróżnieniu od swojego dzikiego przodka (felis bengalensis, zwanego azjatyckim lampartem) nie wykazuje agresji, jest łagodny i przyjazny. Hodowcy musieli się jednak mocno natrudzić, by wyeliminować z jego charakteru dzikie cechy.
Pierwsze pokolenia bengali miały dość niewyrównany charakter – w miotach zdarzały się osobniki zarówno o „domowym” usposobieniu, jak i nieco dzikie oraz nieufne, mocno dominujące. Z czasem hodowla doprowadziła do złagodzenia i utemperowania charakteru kota bengalskiego. Dziś to przemiły i wesoły kot domowy – wierny towarzysz człowieka.
Kot bengalski jest niezależny, ale bardzo towarzyski. Dość nieufny – obcych traktuje z dystansem i potrzebuje czasu, aby ich zaakceptować. Bardzo przywiązuje się do swojego opiekuna, szczególnie jeśli w domu nie ma innego kota. Budowanie więzi jest jednak procesem złożonym i czasochłonnym. Jeśli się powiedzie, to powstała więź będzie bardzo trwała, a naruszenie jej może negatywnie odbić się na kociej psychice.
Zawsze stara się być w pobliżu człowieka – niechętnie na rękach, za to tuż obok, na kanapie, przed ekranem komputera lub tuż za plecami i wszędzie tam, gdzie właśnie przebywa jego opiekun. Kot bengalski w swojej towarzyskości zachowuje jednak pewien dystans. Niekoniecznie będzie lubił noszenie i wspólne spanie, lecz w jego mniemaniu samo przebywanie w pobliżu to oznaka potrzeby bycia razem.
Kot bengalski nie lubi zmian w swoim otoczeniu i powoli adaptuje się w nowym środowisku. Dobrze czuje się wśród innych kotów, które zna. Nie jest konfliktowy, choć zdarzają się także osobniki o dominującej naturze; bez problemu zaprzyjaźni się również z psem, a także z dziećmi. Jest bardzo terytorialny i nie pozwoli żadnemu intruzowi wtargnąć na swoje podwórko, potrafi nawet warczeć jak pies w sytuacjach zagrożenia.
Kot bengalski jest aktywny, zwinny i wesoły, z zapałem oddaje się zabawie. Może stale przebywać w mieszkaniu, ale ponieważ łatwo uczy się chodzić na smyczy, warto zabrać go czasami na spacer. Na zewnątrz będzie mógł potrenować swoją czujność i zwinność, a także zaspokoić ciekawość.
To niezwykle inteligentny kot, który z łatwością uczy się wielu sztuczek. Kot bengalski jest wiecznie skory do zabaw i wiernie towarzyszy we wszystkich czynnościach domowych, nie wyłączając sprawdzania zawartości zmywarki, kosza na śmieci czy temperatury garnka stojącego na piecyku. Należy bacznie pilnować, by ciekawski bengal nie zrobił sobie krzywdy.
Przybiega wołany po imieniu i odpowiada lekko ochrypłym głosem. Wachlarz jego dźwiękowych możliwości jest niezwykle szeroki. Kot bengalski popiskuje, miauczy, grucha, tryluje, a nawet warczy. Oczekuje od opiekuna aktywnego uczestnictwa w takich dyskusjach.
Wady i zalety rasy kot bengalski
Kot bengalski – jaki jest? Poznaj jego wady i zalety!
Wady
- może mieć dominujący charakter
- bardzo terytorialny
- miewa problemy kuwetowe; dorosłe samce i samice zwykle intensywnie znaczą teren (spadek po dzikich przodkach)
- trudno adaptuje się do nowych warunków, a na jego zaufanie trzeba czasem długo czekać
- wymaga wiele uwagi ze strony opiekuna, tym bardziej, jeśli jest jedynakiem
- raczej dla doświadczonego kociarza
Zalety
- łagodny i przyjazny, buduje z opiekunem silną więź
- towarzyski, umie i lubi przebywać z ludźmi
- mało linieje i jest niekłopotliwy w pielęgnacji
- akceptuje inne koty i psy, o ile mieszkają razem z nim
- inteligentny, łatwo się uczy
- aktywny i ciekawski, kocha zabawy
Zdrowie rasy kot bengalski
Kot bengalski to jedna z młodszych ras i do tej pory nie odnotowano wielu charakterystycznych dla niej problemów zdrowotnych. Dobre zdrowie bengale zawdzięczają swoim dzikim przodkom. Niektóre osobniki mogą być narażone na choroby dziąseł oraz próchnicę zębów, dlatego trzeba szczególnie dbać o stan kociego uzębienia.
Może wystąpić wada genetyczna PRA (Progressive Retinal Atrophy), inaczej PRD (Progressive Retinal Degeneration) – postępująca degeneracja siatkówki. Rzadko, ale zdarza się też niedobór kinazy pirogronianowej (PK).
Żywienie
Podobnie jak inne koty, kot bengalski powinien być żywiony wysokiej jakości pokarmem, gotowym lub naturalnym typu BARF. Należy mieć na uwadze, że jest to kot bardzo aktywny, dlatego wymaga karmy o zwiększonej koncentracji składników odżywczych. Aby utrzymać go w idealnej kondycji, karma powinna też charakteryzować się wysoką zawartością białka, najlepiej na poziomie 40%. Koty kastrowane i sterylizowane powinny otrzymywać specjalny pokarm dla kastratów.
Pielęgnacja
Szata prawie nie wymaga zabiegów pielęgnacyjnych. Dzięki odpowiedniej, urozmaiconej diecie i czesaniu raz w tygodniu kot bengalski zawsze wygląda efektownie. Nie należy jednak czesać kota za często. To może mu wręcz zaszkodzić i sprawić, że jego sierść ulegnie zniszczeniu. Raz na jakiś czas trzeba oczywiście sprawdzić uszy i – jeśli jest taka potrzeba – przyciąć pazury.
Historia rasy kot bengalski
W 1961 r. młoda biolog Jean Mill (wówczas Jean Sugden), zafascynowana dzikimi kotami bengalskimi (ALC – asian leopard cat), postanowiła skrzyżować przedstawiciela tej rasy z czarnym krótkowłosym kotem domowym. Udało jej się wprawdzie uzyskać potomstwo tych jakże odmiennych gatunków kotów, jednak ze względu na śmierć pierwszego męża Jean zaprzestała dalszych prób.
Kolejnym etapem działań, które doprowadziły do powstania rasy, były prace doktora Willarda Centerwalla, który na początku lat 70. XX wieku prowadził badania nad odpornością na białaczkę typu C i próbował ocenić, czy dziedziczenie tej odporności jest możliwe. Kiedy okazało się, że dzikie koty bengalskie nie posiadają genu odpowiedzialnego za rozwój choroby, postanowił sprawdzić, co się stanie, gdy skrzyżuje je z domowymi kotami. Jego motywacją nie było stworzenie nowej rasy, a wykorzystanie wyników badań w leczeniu ludzkiej białaczki.
Potomstwo, które uzyskał (8 kociąt), przekazał w 1980 r. Jean Mill (tej samej, która rozpoczęła prace nad rasą). Jean w tym czasie otrzymała również 5 innych kotów i ponownie podjęła próby uzyskania kolejnych pokoleń ALC. W wyniku krzyżowania z amerykańskim kotem domowym oraz abisyńskim i egipskim mau, w końcu osiągnęła swój cel – kocięta o lamparcim wzorze na futrze, wyglądem przypominające swego przodka, jednak pozbawione dzikiego charakteru.
Kolejną osobą, która miała wpływ na powstanie rasy, był miłośnik dzikich kotów William Engler. Rozpoczął prace w 1970 r. Do 1975 r. udało mu się wyhodować już trzecie pokolenie (F3), ale – jak sam przyznał – było to bardzo trudne. Hodowcy przedstawili swoje osiągnięcie CFA i rasa została uznana. 2 lata później Engler zmarł. Również inni hodowcy pracowali nad tym, aby rasa mogła się rozwijać, np. Gordon Meredith, a także Greg i Elizabeth Kent.
Zafascynowani tą rasą hodowcy, kontynuując program hodowlany, kształtowali sylwetkę i charakter kota bengalskiego tak, aby wzmocnić cechy, które są charakterystyczne dla ALC (piękne cętki, „dziki” wygląd pyszczka, małe uszy, jasny, prawie biały brzuszek, mocny kontrast między kolorem podstawowym a wzorem na futrze) i jednocześnie zminimalizować niepożądane (głowa okrągła lub zbyt orientalna, zbyt szczupła „talia”, „stop” nosa, długi włos itd.).
Dzięki bardzo inteligentnej selekcji, w kolejnych pokoleniach temperament kotów bengal coraz bardziej przypominał temperamentem koty domowe. W 1982 r. Jean Mill wprowadziła do puli genetycznej kota egipskiego mau i to dzięki niemu kot bengalski posiada tak imponująco lśniące futro. W końcu udało się wyhodować „idealnego” bengala. Była to kotka Millwood Penny Ante.
TICA przyznała bengalom status nowej rasy w 1986 r., pierwszy raz wzięły udział w wystawie w 1985 r. a pierwszy tytuł championa kot tej rasy zdobył w 1991 r. Rasa została uznana przez FIFe w 1999 r.
Kot bengalski w Polsce
Kot bengalski to rasa, która zyskała stosunkowo dużą popularność w naszym kraju. W Polsce funkcjonuje około 10 hodowli tej rasy.
Wzorzec rasy kot bengalski
Kot bengalski – bengal – Koty krótkowłose i somalijskie – III kat. FIFe
kod EMS: BEN
- Pochodzenie: Stany Zjednoczone
- Charakter: towarzyski, zabawowy, inteligentny, bywa dominujący, niezależny i pewny siebie; trzeba zasłużyć na jego zaufanie. Nawiązuje silną więź z człowiekiem, bardzo cierpi z powodu jej zerwania. Nie lubi zmian, nudy i samotności.
- Aktywność: bardzo aktywny, pełen energii; ma wysportowaną sylwetkę, lubi polować i przebywać na zewnątrz; w domu „zdobywa” wszystkie wysokie miejsca.
- Wielkość: średni
- Waga: kotki 3 kg – 6 kg, kocury do 10 kg.
- Kształt głowy: szeroka, w kształcie trójkąta o zaokrąglonych konturach, raczej mała w porównaniu z resztą ciała, z nieznacznie zaznaczonym przełomem; nieco szersze policzki są dopuszczalne u dorosłych samców. Profil: linia czoła przechodząca delikatnym łukiem w linię nosa; wydatne, wysoko położone kości policzkowe; kufa pełna, szeroka, wydatne poduszeczki wąsów; wyraz pyszczka zdecydowanie odbiega od wyglądu kota domowego – może sprawiać groźne wrażenie.
- Uszy: średnie, zaokrąglone, szerokie u nasady; położone na szczycie głowy, w maksymalnym oddaleniu; z profilu sprawiają wrażenie pochylonych do przodu.
- Oczy: owalne, duże, ale nie wyłupiaste, lekko skośne w kierunku nasady uszu, w kolorze dostosowanym do umaszczenia – zielone, brązowe, złote, niebieskozielone, niebieskie (przy odmianie śnieżnej).
- Nos: długi i szeroki, z minimalnym wklęśnięciem (stopem), przy czym najbardziej pożądany jest brak „stopu”; wydłużony nieco powyżej granicy oczu.
- Ogon: średniej długości, gruby, zaokrąglony; ma kilka wyraźnych pierścieni i czarną końcówkę.
- Kończyny: średniej długości, tylne nieco dłuższe niż przednie, dobrze umięśnione; łapy duże i okrągłe.
- Sierść: włos krótki do średniej długości; dopuszczalny dłuższy u kociąt; futro gęste, bardzo delikatne i miękkie w dotyku, z małą ilością podszerstka; u wielu kotów bengalskich lśniące i połyskujące w promieniach słońca, jakby „przyprószone” złotym lub srebrnym pyłem (w języku angielskim ten typ okrywy włosowej nazwany jest „glitter”).
- Maść: umaszczenie pręgowane (tabby), które może być klasyczne (marmurkowe) lub cętkowane na tle kremowo-pomarańczowej lub brązowej sierści. U kotów marmurkowych występuje wyraźny rysunek w postaci dużych plam lub pasm, rozłożonych niesymetrycznie i przypominających wzory na marmurze. Kot bengalski cętkowany powinien mieć duże, przypadkowo rozmieszczone cętki w kształcie grotów lub rozetek. W obu przypadkach kontrast pomiędzy barwą zasadniczą a rysunkiem musi być wyraźny. Charakterystyczną cechą jest występowanie na futrze ułożonych poziomo nieregularnych plamek w kształcie łańcuchów. Plamki w dolnych częściach kończyn przechodzą w prążki. Wzdłuż kręgosłupa biegnie ciemna pręga, a dopełnieniem umaszczenia są paski na policzkach i szyi oraz charakterystyczne „M” na czole. Dopuszczalne kolory: czarny klasycznie pręgowany, czarny cętkowany, sepiowy klasycznie pręgowany, sepiowy cętkowany (z burmskim ograniczeniem deseniu), klasycznie pręgowany, cętkowany (z tonkijskim ograniczeniem deseniu), śnieżnie klasycznie pręgowany, śnieżnie cętkowany (z umaszczeniem typu syjamskiego). Na tylnej stronie uszu preferowane jest tzw. ocelli, czyli jasne cętki, nazywane także odciskiem kciuka.
- Odporność/podatność na choroby: rasa generalnie zdrowa
- Długość życia: 9-16 lat
- Możliwość zakupu kota w Polsce: tak
- Cena kota z rodowodem TICA: przeciętnie 2000-5000 zł, ale w niektórych przypadkach cena może być dużo wyższa
Ciekawostki o rasie kot bengalski
Kot bengalski jest międzygatunkową mieszanką. Potomstwo takiej krzyżówki często wykazuje większą agresywność od swoich rodziców – dotyczy to zwłaszcza potomków z pokolenia F1. Męscy osobnicy pierwszego pokolenia dodatkowo charakteryzują się bezpłodnością. Domowymi mruczkami mogą być dopiero pokolenia F4.
Aby kot bengalski został zaakceptowany przez organizację felinologiczną, musi spełnić wiele warunków. W przypadku tej rasy oprócz cech wizualnych bierze się pod uwagę także charakter. W standardzie kota bengalskiego znajduje się opis „doskonałego” temperamentu. Kot musi być ciekawski i aktywny, poza tym ufny i nieagresywny. Jeśli chodzi o wygląd, wadami dyskwalifikującymi kota bengalskiego są: brak cętek na brzuchu, różne kolory poduszek łapek, albo nieodpowiadający standardowi kolor poduszek łap. Ważny jest również kolor końcówki ogona: u odmian 22/24 nie może być w kolorze innym niż czarny i innym niż ciemnobrązowy u odmian barwnych 31/32/33.
Kot bengalski kocha wodę. Chętnie chlapie się w wannie razem ze swoim ludzkim przyjacielem. Pije wodę prosto z kranu lub z małej wanienki, wkładając do niej obie przednie łapki. Zdarza mu się również załatwiać do płynącej wody (zwyczaj odziedziczony po dzikich przodkach).
Istnieje długowłosa odmiana kota bengalskiego, jednak nie jest uznawana przez najważniejsze organizacje. W 2013 r. zdecydowała się na to NZCF (New Zeland Cat Fancy) i nadała jej nazwę Cashmere.
Kot bengalski to „kocia sroka” – uwielbia błyszczące przedmioty. Może je nawet kraść i ukrywać jako łupy!
W opisie rasy wykorzystano informacje uzyskane dzięki uprzejmości Hodowli Kotów Bengalskich Silkroute Cattery*PL