Chaus – kot błotny, który gościł na salonach starożytnego Egiptu

Wygląd:

Jest kotem średniej wielkości. Budową przypomina kota domowego, lecz wyróżnia go maskujące umaszczenie. Przedstawiciele 9 znanych podgatunków (ras geograficznych) różnią się nieco ubarwieniem, długością sierści oraz wielkością. Zazwyczaj jest to kot o płowym (czasem rudawym lub rudobrązowym) ubarwieniu. Ma uszy z krótkimi pędzelkami (jak u rysia). Ogon czarno zakończony, puszysty, z wyraźnymi pierścieniami. Pręgi są najwyraźniejsze na futrach kociąt. Nogi są stosunkowo długie. Samce są wyraźnie większe i cięższe od samic.

Długość ciała 61–85 cm,
Długość ogona 20–31 cm,
Masa ciała dorosłych samców 5,7–12 kg, dorosłych samic 2,6–9 kg,
Wysokość w kłębie to 40-50 cm.

Tryb życia:

Zajmuje różne siedliska, jednak preferuje tereny stepowe, rzeczne i bagienne. Obserwuje się go również w gęstych dżunglach. Czasami spotyka się go w okolicach sztucznych stawów rybnych, zbiorników oraz sztucznie nawadnianych pól. Mimo że chaus potrafi się dostosować do warunków życia na suchym stepie, woli środowiska podmokłe, bagna i łęgi z wysokimi trawami lub trzcinami – stąd nazwa. Może również występować w suchych, otwartych lasach. Jak widać, radzi sobie w różnych terenach, choć unika śniegu. Jest spotykany od poziomu morza aż po wysokość 2400 m n.p.m. w Himalajach. Chaus to terytorialny samotnik, który dziennie pokonuje nawet do 6 km.

Pożywienie:

Żywi się głównie gryzoniami, ale także zającami, płazami, robakami oraz ptakami, wężami, jaszczurkami i rybami. A więc praktycznie wszystkim tym, co uda mu się złapać. Jest bardzo waleczny. Choć specjalizuje się w mniejszych zdobyczach, jest wystarczająco silny, aby upolować również młode świnie, gazele czy koźlęta. Nie gardzi także roślinami. Szczególnie w okresie zimowym zajada się np. owocami, takimi jak oliwki.

Długość życia:

Średnia długość życia kota chaus w niewoli wynosi 15 lat. W naturze żyje zapewne krócej, choć spotykano niegdyś osobniki, który miały aż około 20 lat.

Rozmnażanie:

Dojrzałość płciową chaus osiąga po 1,5-2 latach. Ciąża u samicy trwa około 66 dni, w miocie jest 3-5 młodych. Podczas rui samce wydają charakterystyczny dźwięk podobny do szczekania psa.

Ochrona:

Niestety chaus pada ofiarą kłusowników, którym zależy na jego futrze. W niektórych krajach jest tępiony jak szkodnik z powodu polowania na kury i kaczki. Rejon występowania chausa jest podzielony na miejsca, w których wolno i w których nie wolno na niego polować. I tak, polowanie zabronione jest w Bangladeszu, Chinach, Indiach, Izraelu, Pakistanie, Tadżykistanie, Tajlandii, Turcji, a w reszcie miejsc jest dozwolone bądź status jest niejasny, co oczywiście równa się z dowolnością postępowania. Zagrożeniem jest dla niego również wysuszanie naturalnych podmokłych siedlisk.

Jest gatunkiem rzadkim i zagrożonym w południowo-zachodniej Azji, w Europie, Rosji, na Kaukazie, w Armenii, Azerbejdżanie i Gruzji. Na szczęście, biorąc pod uwagę światową populację, chaus jest zaliczany do kategorii zwierząt o niskim ryzyku wyginięcia.