Koty wolno żyjące zimą – jak można im pomóc?

Kto zajmuje się kotami wolno żyjącymi?

Według ustawy o ochronie zwierząt jest to obowiązek gmin. Muszą one w swoich środkach na dany rok przewidzieć pulę finansową, którą przeznaczą na ochronę kotów wolno żyjących. Warto przy tym pamiętać, że zwierzaki te nie są dzikie, jak sądzi wiele osób. Mogą być natomiast zdziczałe, czyli odzwyczajone od towarzystwa zwierzaka. Wiele jednak brakuje im do rysia czy żbika, które są prawdziwymi dzikimi kotami w Polsce. W związku z tym koty wolno żyjące potrzebują dla zachowania zdrowia i dobrej kondycji opieki człowieka, nawet jeśli nie w bezpośrednim kontakcie.

Tak wygląda teoria. W praktyce gminy często przeznaczają na opiekę nad kotami wolno żyjącymi minimalne środki, które nie wystarczają nawet na całoroczne zapewnienie wyżywienia, przynoszonego w miejsca karmienia przez karmicieli. Nie mówiąc już o zabiegach profilaktycznych czy postawieniu budek, co zdarza się coraz częściej – ale nadal zbyt rzadko. W związku z tym to społeczeństwo przejęło poniekąd zadanie opieki nad kotami wolno żyjącymi na siebie.

Schronienie to podstawa

Podstawową kwestią jest zapewnienie kotom wolno żyjącym bezpiecznego schronienia. Niektórzy zachęcają do otwierania piwnicznych okienek i jest to pewne rozwiązanie, o ile mowa o okienkach prowadzących do naszej piwnicy. Dysponujemy wtedy własną nieruchomością, jednak musimy dbać  tam też o porządek. Co więcej, miejmy na względzie sąsiadów. Bardzo często stale otwarte okienko wychładza budynek, a dodatkowo cienkie stropy nad piwnicą prowadzą do pojawiania się chłodu w mieszkaniach na parterze. A w opiece nad kotami wolno żyjącymi lepiej nie zaczynać od wojny z sąsiadami.

Warto natomiast wystąpić o wyznaczenie terenu do ustawienia budek dla kotów. Taka budka powinna stać na podwyższeniu i być właściwie izolowana nie tylko od podłoża, ale i z każdej innej strony. Niezbędne jest ocieplenie i zasłonięcie otworu wejściowego tak, aby kot mógł tam wejść, ale był chroniony przed wiatrem czy śniegiem. Dobrze, aby takie domki stały od zawietrznej, w miejscu cichym, gdzie nie kręci się dużo osób, a sama budka nie jest widoczna z ulicy. To zapobiegnie działaniu chuliganów. Regularnie sprawdzajmy stan budek, aby koty wolno żyjące zimą miały bezpieczne, ciepłe schronienie. Do wnętrza możemy włożyć np. słomę i regularnie ją wymieniać. W przeciwieństwie do koców nie będzie szybko wilgotniała.

Koty wolno żyjące zimą potrzebują właściwego żywienia

Zimą zapotrzebowanie kaloryczne kotów wolno żyjących może być nieco wyższe niż w cieplejsze miesiące. Jednocześnie jedzenie nie może stać długo, zwłaszcza gdy koty przyzwyczajone są do mokrego pożywienia – będzie zwyczajnie zamarzać. Zimne jedzenie z kolei może prowadzić do rozmaitych chorób. Z tego powodu do dyspozycji masz kilka rozwiązań:

• podawanie suchej karmy dobrej jakości z niewielką ilością zdrowego tłuszczu, np. oleju z łososia,
• podawanie przygotowanych samodzielnie posiłków mięsnych na bazie ciepłego wywaru, które mogą postać do dwóch-trzech godzin, zależnie od temperatury,
• podawanie mokrej karmy i czekanie, czy koty ją zjedzą; jeśli nie, należy ją zabrać po pół godziny.

W każdym z przypadków najlepiej serwować kotom wolno żyjącym tylko tyle pokarmu, ile są w stanie jednorazowo zjeść. Jeśli będzie to mniej niż zwykle – zwiększ częstotliwość karmienia.

Nie zapominaj o wodzie!

Choć koty same z siebie niechętnie piją, woda jest potrzebna im nerkom do prawidłowego działania. Z tego względu wymieniaj wodę przy każdym karmieniu i najlepiej zostawiaj ją nieco cieplejszą niż zwykle. Do tego możesz dodać do niej kropelkę oleju.

Zadbaj o bezpieczeństwo kotów zimą

Jeśli to tylko możliwe, postaraj się mieć na oku miejsce bytowania i karmienia kotów. Wyrzucaj podejrzane przedmioty i sprawdzaj kręcących się w okolicy ludzi. Pamiętaj, że nie brakuje ludzi, dla których koty wolno żyjące są po prostu niepotrzebnymi szkodnikami.

Postaraj się zadbać o to, aby chodniki nie były sypane solą i substancjami chemicznymi rozpuszczającymi śnieg i lód. Często wpływają one niszcząco na obuwie, a psim i kocim łapkom mogą sprawiać nie tylko ból, ale i powodować rany. Pamiętajmy też, że substancje rozmrażające i przeciwko zamarzaniu, np. stosowane do zamków i szyb, są silnie toksyczne dla zwierząt!

Zanim ruszysz z parkingu, ostukaj felgi swojego samochodu. Koty często wchodzą pod maskę, bo jest im tak zwyczajnie cieplej od nagrzanego wcześniej silnika. 

Czy zabierać kota do domu?

Nie doradzamy tego rozwiązania. Pamiętaj, że koty wolno żyjące są objęte ochroną i nie należy przetrzymywać ich w domu. Jeśli nie ma ku temu wskazania – na przykład widocznej choroby mruczka lub widać, że kot lub kocię garnie się do ludzi – odradza się zabieranie kotów wolno żyjących do domu. Zwłaszcza gdy nie masz doświadczenia w oswajaniu, a kot jest wyraźnie zdziczały. Pamiętaj, że zwierzęta te są bardzo podatne na stres. Jeśli chcesz adoptować kota, udaj się do schroniska lub skontaktuj z karmicielami. Oni zwykle są w stanie powiedzieć, który kot jest nowy lub potrzebuje domu.