26.05.2025
Czy koty mogą być chore psychicznie? Mentalne zdrowie kotów pod lupą
Nikoletta Parchimowicz
Ten tekst przeczytasz w 4 minuty
Koty to bardzo wrażliwe istoty, na których równowagę psychiczną może negatywnie wpłynąć nawet najmniejszy szczegół. Ale czy mruczki mogą być chore psychicznie?
fot. Shutterstock
- Czy koty mogą być chore psychicznie?
- Przyczyny chorób psychicznych u kotów
- Objawy choroby psychicznej u kota
- Zaburzenia obsesyjno-kompulsywne u kotów
- Kocie ADHD
- Depresja u kotów
- Jak dbać o zdrowie psychiczne kota?
Opiekunowie często nazywają swoje mruczki szalonymi, zwariowanymi, czubkami, szajbusami czy innymi świrusami. W obliczu kocich wygłupów i ich często niezrozumiałych dla nas zachowań nie jest to niczym nadzwyczajnym i zwykle spotyka się z uśmiechem. Koci opiekunowie wiedzą, że mruczki mają wyjątkowe osobowości, a różnego typu dziwaczne zachowania jedynie dodają im oryginalności. A czy tym „szalonym” zachowaniom można przypisać coś poważniejszego, na przykład problemy zdrowotne? I to na tle psychicznym? Czy zatem koty też mogą być chore psychicznie?
Czy koty mogą być chore psychicznie?
Chorobę psychiczną opisuje się jako stan zdrowia, który wpływa na emocje, procesy myślowe lub zachowanie, często prowadząc do trudności w życiu społecznym, zawodowym lub rodzinnym. Na szczęście jej leczenie jest możliwe w większości przypadków. A jak bywa u zwierząt?
Wielu uważa, że koty mogą cierpieć na choroby psychiczne. Niestety nie przeprowadzono wystarczających badań w dziedzinie zdrowia psychicznego kotów, aby można było łatwo postawić jednoznaczną diagnozę w przypadku ich wystąpienia. Zaburzenia psychiczne stwierdza się poprzez wykluczenie wszelkich innych możliwych przyczyn medycznych.
Przyczyny chorób psychicznych u kotów
Rozpoznawanie objawów choroby psychicznej u kotów może być trudne. Po pierwsze przez to, o czym wspomnieliśmy powyżej – brak wystarczającej ilości badań w tej dziedzinie. A po drugie dlatego, że wiele z nich wynika bezpośrednio z problemów ze zdrowiem fizycznym. Często też pogorszenie się stanu psychicznego zwierzaka zrzuca się na karb wieku. Tymczasem ten wcale nie musi być jednoznaczny ze spadkiem nastroju. Aby wychwycić chorobę na tle psychicznym u kota, należy być zorientowanym w jego anatomii, zwyczajach, a także wykonać wszelkie badania pozwalające wykluczyć podłoże medyczne.
Objawy choroby psychicznej u kota
Objawy mogące sugerować wystąpienie choroby psychicznej u kota bywają bardzo różne. Alarmujący może być zarówno spadek nastroju, jak i jego podwyższenie, zanik lub nasilanie się niektórych naturalnych zachowań czy pojawienie się zachowania, które nie jest typowe dla domowych mruczków. To właśnie sprawia, że zauważenie choroby psychicznej u kota i postawienie odpowiedniej diagnozy jest wyjątkowo trudne...
Zaburzenia obsesyjno-kompulsywne (OCD) u kotów
Zachowania obsesyjno-kompulsywne mogące występowac u kotów to na przykład:
- nadmierne wylizywanie się,
- wygryzanie sierści (overgrooming),
- zespół falującej skóry,
- samoagresja (np. gryzienie ogona, łapek),
- niekontrolowana wokalizacja,
- nienaturalne bieganie,
- bezcelowe chodzenie,
- ssanie, lizanie, zjadanie różnych nieprzeznaczonych do jedzenia przedmiotów.
Podczas gdy niektóre choroby psychiczne u ludzi są genetyczne, specjaliści uważają, że OCD u kotów jest zazwyczaj spowodowane czynnikami środowiskowymi. Istotą tej przypadłości są uporczywe, powtarzalne i przesadne zachowania, które zasadniczo niczemu nie służą. Można je określić mianem natręctw. W procesie szukania przyczyn tych zachowań należy wykonać szereg badań, by wykluczyć takie przyczyny jak alergia, ból, nadciśnienie tętnicze, epilepsja. Następnie można przejść do kwestii behawioralnych. Stres, nuda, frustracja, samotność, depresja, niemożność realizacji naturalnych zachowań, lęk – wszystko to może powodować OCD.
Najlepsze, co można zrobić dla kota dotkniętego zaburzeniami obsesyjno-kompulsywnymi, to usunąć genezę problemu (stąd konieczna diagnoza), zapewnić mu spokój i pozytywne wzmacnianie w momentach, w których nie przejawia swoich uporczywych zachowań. W stanach umiarkowanych i ciężkich lekarz weterynarii może zalecić terapię farmakologiczną lub ziołową. Ma ona na celu uspokojenie i wyciszenie kota. Mruczek dotknięty OCD powinien pozostawać pod stałą opieką weterynaryjną. Jest to zwierzę, które wymaga szczególnej troski i uwagi.
ADHD
ADHD klasyfikuje się jako zaburzenie zdrowia psychicznego. Jest ono związane m.in. z nadpobudliwością, zachowaniami impulsywnymi i trudnościami ze skupieniem uwagi na danej rzeczy, wahaniami nastroju i problemami w radzeniu sobie ze stresem. Najprostszym objawem ADHD, który można rozpoznać i przypisać temu zespołowi, jest właśnie nadmierna nadpobudliwość. Takie objawy opiekunowie często zauważają u swoich podopiecznych. Ale czy kot może mieć ADHD? Niestety, w tej kwestii nie mamy zadowalającej odpowiedzi, ponieważ nikt tak naprawdę tego nie wie. Nie przeprowadzono wystarczającej liczby badań, a rzekome objawy można wytłumaczyć po prostu kocią osobowością i realizacją naturalnych potrzeb bądź frustracją z powodu niemożności ich realizowania.
Depresja u kotów
Depresja to popularna choroba, którą niestety się bagatelizuje. Niektórzy uważają, że nie ma czegoś takiego i nie wykazują empatii względem dotkniętych tą przypadłością osób. A co dopiero kotów! Tymczasem depresja istnieje, jest poważną chorobą i dotyka również zwierzęta. Koty cierpią na depresję głównie z powodu:
- osamotnienia,
- nudy i monotonii egzystencji,
- braku stymulacji psychicznej i fizycznej,
- nieodpowiedniego środowiska,
- choroby,
- stresu,
- bólu.
Warto też wiedzieć, że każda zmiana codziennej rutyny wytrąca je z równowagi. Cierpiący kot staje się nieobecny duchem, przestaje się myć i jeść, traci orientację. Nie chce się już w ogóle bawić, coraz więcej śpi. Nic go nie interesuje. Czasem rozładowuje napięcie, demonstrując zachowania w ludzkim mniemaniu nie do przyjęcia: drapie, gryzie, spryskuje dywan moczem.
Nowoczesne metody terapeutyczne zalecają kurację farmakologiczną połączoną ze wsparciem psychicznym – otoczeniem ulubieńca troskliwą uwagą, okazywaniem mu szczególnych względów, dogadzaniem smacznym, pożywnym jedzeniem, ale przede wszystkim poświęcając mu czas i uwagę.
Jak dbać o zdrowie psychiczne kota?
Jak widzisz, nasze koty mogą cierpieć z powodów osłabionej psychiki. Ponieważ temat zwierzęcej psychologii nie jest wystarczająco zbadany, większość schorzeń jest trudnych do zdiagnozowania. Przypisuje się je zazwyczaj kociej osobowości, dojrzałemu wiekowi albo wrzuca do jednego worka z zachowaniami obsesyjno-kompulsywnymi. Koty to bardzo wrażliwe istoty, na których równowagę psychiczną może negatywnie wpłynąć najmniejszy szczegół. Dlatego nie bagatelizuj zmian w zachowaniu pupila, obserwuj, poświęcaj czas, wsłuchuj się w jego potrzeby. I badaj – kontrolne wizyty u weterynarza mogą ustrzec od wielu kłopotów.
Miłośniczka kotów, catsitterka, behawiorystka. Piszę o kotach od wielu lat. O ich naturze uczę się natomiast, odkąd pamiętam. Czuję z kotowatymi niesamowitą więź i porozumienie.
Zobacz powiązane artykuły
01.06.2025
Co zrobić, gdy kot nie chce pić wody?
Ten tekst przeczytasz w 4 minuty
Istnieje wiele powodów, dla których kot nie chce pić wody. W niektórych przypadkach jest to efekt choroby, ale najczęściej – indywidualnych preferencji i uwarunkowania gatunkowego. Dowiedz się więcej na ten temat!
undefined
27.05.2025
Robaki u kota. Jak się objawiają i jak często odrobaczać kota?
Ten tekst przeczytasz w 4 minuty
Zarobaczony kot podupada na zdrowiu. Dlatego jednym z podstawowych obowiązków każdego opiekuna jest systematyczne odrobaczanie pupila!
undefined
20.05.2025
Profilaktyczne badania u kota. Sprawdź, jakie wykonywać w zależności od wieku mruczka!
Ten tekst przeczytasz w 4 minuty
Profilaktyczne badanie to takie, które wykonujemy mimo braku jakichkolwiek niepokojących objawów. Ma na celu ogólną ocenę stanu zdrowia i pozwala wcześnie wykryć ewentualne nieprawidłowości w funkcjonowaniu organizmu. Nawyk wykonywania badań w stałych odstępach czasu jest bardzo istotnym elementem opieki nad mruczkiem.
undefined