Ruja u kotki - ile trwa i jak pomóc kotce w rui?

Niektórzy twierdzą, że kotka w rui to zupełnie inny zwierzak niż ten, którego obserwują na co dzień. Tarza się, przymila, wygina i głośno zawodzi… Początkowo niektórych takie zachowanie może bawić, ale na dłuższą metę zawsze staje się męczące. Co więcej, dopóki trwa ruja, nie ma mowy o zabiegu kastracji – można ją wykonać dopiero po ustąpieniu objawów. Ale jak przetrwać do tego czasu? Sprawdź, jak długo trwa ruja u kotki i jak możesz jej pomóc podczas tego trudnego okresu!

Czym jest ruja u kotki?

Ruja (inaczej estrus) to jedna z faz cyklu płciowego u samic ssaków. Podczas rui w organizmie kotki zachodzi szereg zmian hormonalnych, które nie tylko umożliwiają jej zapłodnienie i zajście w ciążę, ale także znacząco wpływają na jej zachowanie. Kierowana instynktem kotka aktywnie poszukuje partnera, choć sama kopulacja nie sprawi jej żadnej przyjemności. Seks u kotów jest bowiem dość brutalny i bolesny dla kotki.

Kiedy pojawia się pierwsza ruja u kotki?

Wystąpienie pierwszej rui u kotki jest związane z osiągnięciem dojrzałości płciowej. Moment ten następuje zazwyczaj w wieku 6 miesięcy, jednak czasem pierwsza ruja u kotki może pojawić się już w 4 miesiącu życia.

Objawy rui

Każda ruja u kotki poprzedzona jest fazą proestrus, czyli fazą przedrujową, charakteryzującą się zmianami hormonalnymi powodującymi obrzęk sromu i wydzielanie feromonów przyciągajacych samca. Takie zmiany zazwyczaj nie są zauważane przez opiekuna, choć już podczas proestrus kotka może zachowywać się bardziej przymilnie i częściej ociera się o przedmioty.

Po dwóch dniach rozpoczyna się ruja właściwa, czyli estrus. W tej fazie samica gotowa jest do zapłodnienia i oznajmia otoczeniu swoją gotowość do kopulacji. Zachowanie kotki podczas rui jest bardzo charakterystyczne - nie przeoczy go nawet niedoświadczony opiekun.

• Kotka staje się bardziej przymilna. To jedna z milszych oznak rui. Kotka, nawet jeśli normalnie taka nie jest, podczas rui wręcz lgnie do człowieka, stara się być zawsze blisko niego, ociera się, liże po dłoniach, przytula się, wciąż domaga się głasków i uwagi.
• W okresie rui kotka jest niespokojna, częściej miauczy. Opiekun może odnosić wrażenie, że jego pupilka nie może sobie znaleźć miejsca: mało śpi, drepcze w kółko. Charakterystyczne rozdzierające miauki mają na celu przyciągnięcie kocura. Niemal nieprzerwane i głośne miauczenie oznacza szczyt rui.
• W trakcie głaskania kotka rytmicznie przestępuje łapami, wygina grzbiet, odstawiając na bok ogon. Gdy mruczka będzie w stanie pełnej rui, czyli estrus, można zaobserwować najbardziej charakterystyczne zachowanie. Głaskana po grzbiecie kotka wypnie w górę swoją pupę, ogon przekrzywi na bok i zacznie przebierać tylnymi nóżkami. To znak, że jest gotowa do kopulacji. Faza ta trwa zwykle od czterech do sześciu dni.
• Kotka może siusiać poza kuwetą. W ten sposób niektóre kotki w czasie rui znaczą teren. Wraz z moczem samice rozsiewają wokół siebie zapach feromonów, które mają za zadanie przyciągnąć kocich amantów.
• Apetyt kotki podczas rujki znacznie się zmniejsza. Gdy kotka przechodzi ruję, cała jej energia i aktywność jest skierowana na zdobycie partnera i zajście w ciążę. Na nic innego nie ma ona wtedy ani czasu, ani ochoty. Jej główny cel to dążenie do przedłużenia gatunku.

Po pełnej rui następuje faza międzyrujowa - anestrus. Jest to czas, gdy na wszelkie sposoby kicia będzie odmawiać kopulacji. Może się przez to stać agresywna i pobudzona. Będzie w stanie zaatakować każdego kocura, który w tym czasie stanie jej na drodze.

Ile trwa ruja u kota?

Zachowania związane z rują trwają około tygodnia. Jeżeli podczas rui nie doszło do zapłodnienia, faza międzyrujowa może trwać nawet do 8 tygodni, choć w niektórych przypadkach kotka może dostać rui już po dwóch tygodniach od zakończenia poprzedniej. Potem cały cykl zacznie się od nowa. Burza hormonalna może sprawić także, że po rui pojawi się ciąża urojona u kotki.

Jak często kotki mają ruję?

Koty są zwierzętami sezonowo poliestralnymi - oznacza to, że kotki wchodzą w ruję kilka razy w roku w określonych sezonach. U kotek wolnożyjących okresy godów zaczynają się najczęściej na przełomie lutego i marca, bo ich cykl rozrodczy uzależniony jest między innymi od ilości światła i długości dnia. Jednak ruja u kotów domowych może się przydarzyć o każdej porze roku dzięki sztucznemu oświetleniu.

Czy kotka krwawi podczas rui?

Większość kotek nie krwawi podczas rui. Nie mają zatem okresu ani cieczki. U kotek, u których w trakcie rui pojawia się krew z dróg rodnych dzieje się prawdopodobnie coś niepokojącego. W takim przypadku kotkę należy zabrać do lekarza weterynarii. Jednak jak to bywa w przypadku kotów, wszystko zależy… od kota. Oznacza to, że reakcja każdego osobnika na podobne bodźce może być różna. Zdarzają się zatem kotki, u których zauważalny będzie mały krwawy wyciek i nie będzie on oznaczał niczego złego. Natomiast każdą taką sytuację należy skonsultować w celu upewnienia się, że kotce nic nie jest.

Kotka, która mocno krwawi, może mieć wewnętrzny problem niezwiązany z jej rują. Być może mamy do czynienia z torbielami, może to być również problem z przewodem macicy, zapalenie pochwy lub zakażenie dróg moczowych. A jeśli jest w ciąży, mogła poronić miot. Wskazane będzie wykonanie badań. Tym bardziej, że większość z tych przypadłości sprawia zwierzakowi ból. Wizyta u lekarza weterynarii jest potrzebna nie tylko w celu złagodzenia dyskomfortu kotki, ale również szybkiego podjęcia leczenia.

Jak pomóc kotce w rui?

Zachowania występujące podczas rui są bardzo męczące zarówno dla samej kotki, jak i dla pozostałych domowników Na dodatek kolejna ruja u kotki może zacząć się zaledwie kilka tygodni po zakończeniu poprzedniej... Jak można złagodzić objawy rui? Oto domowe sposoby na ruję u kotki:

• Odwracaj uwagę. To niełatwe, ponieważ kotka w rui koncentruje się na tym, co dyktuje jej instynkt – potrzebie rozrodu. Dlatego będziesz musiał się bardziej postarać. Może kupisz lub przygotujesz jej nową, interesującą zabawkę? Pomocne mogą być także gry, w których biorą udział smakołyki – np. wymagająca skupienia mata węchowa. To także dobry moment na wprowadzenie nowego drapaka – jeśli masz na niego miejsce lub i tak chciałeś wymienić stary. Drapanie pomoże kotce przynajmniej częściowo rozładować nagromadzone napięcie.
• Uspokajaj. W te dni twoja kotka jeszcze bardziej potrzebuje poczucia bezpieczeństwa i spokoju. Zachowuj rutynę, trzymaj się zwykłego „rozkładu jazdy”. Upewnij się, że żaden z domowników nie będzie jej zaczepiał ani odganiał. Reaguj na jej potrzeby – gdy będzie pragnęła twojej uwagi, mów do niej i uspokajająco ją głaszcz. Jeśli będzie chciała odpocząć w samotności – postaraj się, by miała taką możliwość.
• Może kocimiętka? Jeśli twoja pupilka jest w grupie kotów, które reagują na działanie tej roślinki, możesz spróbować dać jej odrobinę podczas rui. W niektórych przypadkach kocimiętka wywołuje podobne odczucia, jak po odbyciu stosunku – uwalnia napięcie i przynosi chwilową ulgę. Warto spróbować – to bezpieczny sposób, który może pomóc czasowo uspokoić kotkę.
• Bądź wyrozumiały. Ruja to trudne i męczące doświadczenie dla twojej kotki. Kieruje nią instynkt i hormony – jej niepokój jest autentyczny. Choć przy akompaniamencie miauków może być to trudne, za wszelką cenę staraj się zachować spokój. Bądź dla niej wyrozumiały i staraj się poświęcać jej uwagę za każdym razem, gdy o nią prosi. Nie denerwuj się i nie podnoś głosu – pamiętaj, że kotka ani przez moment nie robi ci na złość!
• Czego nie robić? Pod żadnym pozorem nie wypuszczaj kotki w rui na dwór. Gnana instynktem kotka zazwyczaj chce wydostać się na zewnątrz, a w ferworze poszukiwania partnera może się zgubić lub ulec wypadkowi. Jeśli wróci lub się odnajdzie, niemal na pewno będzie w ciąży. Jeśli nie zdecydujesz się na kastrację aborcyjną, na świecie pojawią się kolejne maluchy, dla których może zabraknąć domów… Zdecydowanie lepiej uniknąć podobnych dylematów i problemów.

Antykoncepcja dla kotki w rui

Niektórzy rozważają podawanie leków hamujących ruję – rzeczywiście, istnieje taka możliwość. Lekarz weterynarii może podać kotce środek hormonalny w zastrzyku lub tabletkach i objawy rui ustąpią po 3-4 dniach. Niestety nie wyeliminuje to przyszłych cyklów rujowych. Dlatego środki hormonalne nie są najlepszym rozwiązaniem. Zdecydowanie skuteczniejszy jest zabieg kastracji, który polega na usunięciu jajników, jajowodów i macicy. Jest on też zdrowszy, bo podawanie środków hormonalnych grozi bardzo niebezpiecznym ropomaciczem. Po kastracji kotka będzie niepłodna do końca życia, a problem rui zniknie raz na zawsze.

Czy można kastrować kotkę podczas rui?

W trakcie rui u kotek znacząco zwiększa się ukrwienie narządów płciowych. Sprawia to, że sterylizacja podczas rui obarczona jest bardzo dużym ryzykiem krwotoku i powikłań. Zabieg ten powinien być więc przeprowadzany wyłącznie w fazie międzyrujowej, najlepiej dopiero po pierwszej rujce.

Współautorzy: Joanna Nowakowska, Agata Kufel, Julia Dzierżak, Nikoletta Parchimowicz