Manul stepowy – kot sprzed dwóch milionów lat

Manul stepowy (Otocolobus manul, z ang. Pallas’s Cat) to gatunek małego drapieżnego ssaka z rodziny kotowatych, którego domem jest ogromny obszar Azji Środkowej. Jego ciało nie jest najlepiej przystosowane do śniegu, więc trzyma się zimnych, suchych siedlisk – szczególnie trawiastych lub skalistych, które pomagają mu ukryć się przed wrogami. Jest wyjątkowo nieuchwytny.

Manul stepowy to kolejny inspirujący gatunek z rodziny kotowatych. Był podejrzewany o pokrewieństwo z kotami perskimi, a swoją nazwę zawdzięcza niezwykłym uszom. Dziś, dzięki swojej bogatej mimice, jest jednym z kocich bohaterów internetowych memów. Ma imponujące futro! Nie dość, że jest najdłuższe i najgęstsze w całej rodzinie kotowatych, to dodatkowo potrafi zmieniać swoją długość oraz barwę w zależności od temperatury powietrza. O wyjątkowości manuli świadczy również fakt, iż posiadają swój kawałek ziemi – własne sanktuarium, w którym mogą czuć się całkowicie bezpieczne.

Manul - wygląd i zachowanie

Manul jest szczęśliwym posiadaczem najgęstszego i najdłuższego futra spośród wszystkich kotów. To jego prawdziwa chluba. Taka obfitość sierści sprawia, że kot wydaję się dużo większy, niż jest w rzeczywistości. Jest niezwykle puchaty, ale nie gruby. Wielkością przypomina sporego kota domowego. Futro chroni go przed zimnem, ale on zamiast śniegu woli suche trawy. Dodatkową zaletą takiej szaty jest to, że zmienia swoją długość oraz barwę w zależności od pory roku. W zimowe miesiące jest srebrzysto-szara, natomiast latem przybiera ciemniejszą, a nawet rudawą barwę.

Manul posiada wybitnie rozwiniętą mimikę. Internauci doskonale znają zdjęcia obrażonego pyszczka tego kota. Zdolności strojenia min w połączeniu z zabawnym wyglądem sprawiają, że manul bywa gwiazdą różnorodnych grafik i filmików. Zwierzaka charakteryzują okrągłe źrenice, krótkie nogi i spłaszczony pyszczek z szeroko rozstawionymi uszami – to one czynią z niego najbardziej ekspresyjnego dzikiego kota na świecie. Naukowcy liczą, że popularność gatunku przełoży się na poziom i skuteczność jego programu ochronnego.

Manul świetnie radzi sobie w terenach górskich i potrafi bezpiecznie przemieszczać się nawet po bardzo stromych zboczach. Z ogromną sprawnością wspina się po niebezpiecznych skałach. Jego środowisko naturalne, tj. stepy, równiny, skaliste pustynie i pozbawione drzew obszary górskie Azji Środkowej wymogły na nim wykształcenie imponujących umiejętności w tej dziedzinie. W zamian za to natura odebrała mu prędkość. Krępa budowa ciała sprawia, że kot nie biega zbyt szybko. Na swoje ofiary zasadza się w kryjówkach i atakuje je z zaskoczenia.

Czy manul to przodek persa?

To niemiecki przyrodnik Peter Pallas w 1776 roku po raz pierwszy opisał tego futrzastego dzikuska. Nazwał go wtedy „Felis” i teoretyzował, że jest on przodkiem kota perskiego. Podobieństwa upatrywał w okrągłym pyszczku, imponującym płaszczu i krępym ciele. Oczywiście był w błędzie, a jego następcy zmienili imię kota. Dzikuska ochrzczono na nowo. Tym razem otrzymał on imię „Otocolobus manul”, co można przetłumaczyć jako… „brzydki uszatek”.

Niektórzy mogą uważać, że uszy manula są brzydkie, podczas gdy inni uważają je za urocze. No cóż… O gustach się nie dyskutuje. Fakty są jednak takie, że okrągłe uszy kota – które są umieszczone na bokach jego głowy – są jedną z najbardziej charakterystycznych cech tego gatunku.

Czy manul jest niebezpieczny?

Manul stepowy nie jest słodkim kotkiem. Choć może wyglądać uroczo, to w rzeczywistości nie jest przyjaznym zwierzątkiem. Najchętniej nie wychodziłyby z nory, unikając wszelkich kontaktów. Bywa także bardzo agresywny w stosunku do wszystkich intruzów i nie boi się używać pazurów ani zębów.

Czy da się oswoić manula?

Manul stepowy nie sprawdzi się w roli domowego mruczka. Dzikie zwierzęta wychowane na wolności zachowują się agresywnie w stosunku do człowieka i nie odnajdą się w jego otoczeniu. Zdarza się natomiast, że kocięta manula wychowane w niewoli i ręcznie odkarmione przez człowieka zachowują się podobnie do kotów domowych.

Czy manula można trzymać w domu?

Manul stepowy to zagrożony gatunek znajdujący się pod szczególną ochroną. Nie można go więc łapać, sprzedawać ani trzymać w domu. Hodowle manula stepowego mogą być prowadzone wyłącznie przez wyspecjalizowane ośrodki posiadające stosowane uprawnienia.