Dlaczego kot ma przerzedzoną sierść w okolicach uszu?

Koty to prawdziwe czyściochy. Potrafią spędzić całe godziny na pielęgnacji swojego futerka, aby było jeszcze bardziej miękkie i błyszczące. Mimo to, większość kotów domowych ma prześwity na pyszczku w okolicach uszu. Czy te łysinki powinny nas niepokoić? Według ekspertów absolutnie nie. Są nie tylko całkowicie normalne, lecz również bardzo istotne ze względu na ewolucję!

Po co kotom futro?

Kocie futerko odgrywa bardzo ważną rolę. Koty jako zwierzęta stałocieplne utrzymują jednakową temperaturę ciała, niezależnie od temperatury otoczenia. Gęsta sierść chroni je przed utratą ciepła. Stanowi doskonałą warstwę izolacyjną, dzięki której są odporne na zmienne warunki atmosferyczne takie jak słońce, mróz czy deszcz.

Korona króla dżungli 

Innym powodem, dla którego koty mają puchate futerko, jest… komunikacja. Tak, dobrze przeczytaliście. Koty za pomocą swojej sierści wysyłają sygnały, które odbierają inne zwierzęta. Co sprawia, że lew budzi podziw i trwogę? Jego grzywa! Dzięki charakterystycznej fryzurze lwy podkreślają swoją dominację oraz siłę. 

Co prawda koty domowe nie mogą pochwalić się tak bujnym owłosieniem, jak ich egzotyczni kuzyni, jednak również korzystają z możliwości wysyłania komunikatów niewerbalnych, jakie daje im futro. Przestraszony lub wściekły kot unosi futro na grzbiecie – wygląda wtedy na większego i groźniejszego niż jest w rzeczywistości. Dodatkowo dzięki licznym zakończeniom nerwowym znajdujących się na jego skórze, kot błyskawicznie wyłapuje informacje z otoczenia – takie jak wibracje czy ruch w pobliżu.

Widać, nie widać

Sierść pełni również rolę kamuflażu. Chociaż nie przydaje się to na co dzień domowym mruczkom, jest jednak kluczową cechą dla kotów dziko żyjących. Dzięki wzorom na futerku koty potrafią wtopić się w otoczenie, dzięki czemu stają się prawie niewidoczne – zarówno dla potencjalnych ofiar, jak i również dla innych drapieżników. Dodatkowo grube futro chroni je przed zadrapaniami i ukąszeniami.

Kocia sierść nie jest jednak jednakowa na całym ciele. Większość kotów ma dwie warstwy futerka. Zewnętrzna warstwa pełni funkcję ochronną – jest grubsza i dłuższa. Warstwa zlokalizowana pod spodem – tak zwane podszycie lub podszerstek – jest dużo delikatniejsza i cieńsza. Taka podwójna sierść pokrywa prawie całe ciało – z kilkoma istotnymi wyjątkami. 

Ewolucyjna łysinka

Koty nie mają futerka na opuszkach łapek – sierść w tym miejscu gromadziłaby brud i wilgoć. Z podobnego powodu mruczki mają mniej futerka pod ogonem – pomaga im to w utrzymaniu higieny. Kolejnym miejscem, gdzie kocie futerko nie jest tak gęste, jest pyszczek w okolicach uszu. Zdaniem Judith Stella etolożki z Uniwersytetu Purdue istnieje istotny ewolucyjny powód, dla którego w tym miejscu wykształciła się kotom łysinka. Według badaczki ma to związek z… dźwiękami.

Tylko u małych kotów

Ta cecha nie ogranicza się jedynie do kotów domowych. Występuje również u innych, niewielkich osobników z rodziny kotowatych takich jak ryś, ocelot czy żbik. Co ciekawe, większe dzikie koty, takie jak tygrysy, lwy czy pantery nie wykształciły na swoich pyszczkach prześwitów futra w okolicy uszu.

Zdaniem Jonathana Lososa, biologa ewolucyjnego Uniwersytetu Waszyngtona w Saint Louis, jest to efekt ewolucji – łysina przy uszach była korzystna jedynie dla małych kotów. Duże koty jej nie potrzebowały. 

Pomoc w polowaniu 

Judith Stella wysunęła hipotezę, że występowanie łysiny jest związane z metodami polowania. Małe koty polują na różnego rodzaju zwierzęta – od ptaków po węże. Jednak ich główne pożywienie stanowią gryzonie.   

Koty słyszą ultradźwięki, czyli takie, które wydają na przykład gryzonie. Być może brak futra pomaga skupić fale dźwiękowe w uchu lub zorientować się, skąd dokładnie dochodzi dźwięk – mówi naukowczyni. 

Dla małych kotów każda cecha pomagająca im w zdobywaniu pożywienia jest niezwykle istotna. Duże koty, takie jak tygrysy czy lwy, polują na większe zwierzęta – antylopy, gazele i zebry. W ich przypadku czułość na częstotliwości ultradźwiękowe jest mniej istotna dla przetrwania, a co za tym idzie – nie potrzebują dodatkowego wsparcia w tym zakresie. 

Problemy z badaniem

Jonathan Losos przyznaje, że te przypuszczenia są jedynie hipotezą. I to na dodatek trudną do potwierdzenia. 

Problem z badaniem hipotez dotyczących adaptacji ewolucyjnej polega na tym, że łatwo jest znaleźć wiarygodne wyjaśnienie, ale znacznie trudniej jest ją faktycznie przetestować. Bo jak ją sprawdzić? – mówi badacz. 

Sugeruje, że można pokusić się o analizę akustyczną słuchu kota. Można również znaleźć zwierzaki o łysinach różnej wielkości i następnie porównać ich zdolność do tropienia gryzoni lub skuteczność podczas polowania. Wszystkie te pomysły są jednak nieco naciągane – na razie to jedynie teoria, której potwierdzenie wymaga dalszych badań. 

Przewaga adaptacyjna 

Badacze podkreślają, że obecność prześwitów przy uszach w całej podrodzinie Felinae, do których należą koty domowe oraz niewielkie dzikie koty, sugeruje, że występująca u nich łysinka musiała zapewniać im jakąś konkretną przewagę adaptacyjną. 

Zdaniem Lososa nie musiało wcale chodzić o dźwięki:

Zawsze istnieje możliwość, że ta cecha wyewoluowała z innego powodu i tylko przez przypadek okazała się korzystna w innym zakresie. Być może z jakiegoś powodu łysiny są preferowane w selekcji partnerów u małych gatunków, a kiedy wyewoluowały w drodze doboru płciowego, okazały się przydatne również do polowań.

Zachowaj czujność 

Chociaż prześwity w okolicach uszu u kota są całkowicie normalne, to jeśli zauważysz u swojego pupila wzmożone wypadanie sierści, koniecznie udaj się do lekarza weterynarii. Łysienie u zwierząt może być efektem problemów zdrowotnych, złej diety lub wskazywać na obecność pasożytów. Może mieć również podłoże psychosomatyczne – pamiętaj, że jako opiekun jesteś odpowiedzialny za zdrowie i samopoczucie swojego kota i  twoim obowiązkiem jest zapewnić mu najlepszą opiekę.