01.10.2021
Biały tygrys – wyjątkowy skarb natury
Nikoletta Parchimowicz
Ten tekst przeczytasz w 5 minut
Tygrys biały to niezwykłe zwierzę. Niestety im coś piękniejszego w naturze – tym z większą zaciekłością człowiek to niszczy. Populację tego białego kota szacuje się na około 30 sztuk dziko żyjących na świecie.
fot. Shutterstock
Tygrys to największy dziki kot żyjący na Ziemi. Zaliczany jest do grupy wielkich kotów, czyli Panthera. A biały tygrys to jeden z wielu wariantów jego ubarwienia. Zazwyczaj tygrysy są barwy żółtej (może być też ciemniejsza – nawet czerwonopomarańczowa) z poprzecznymi czarnymi lub brązowymi pręgami. Jedynie spód ciała, boki twarzy, policzki oraz okolice nad oczami są białe. Tymczasem u tygrysów białych to jasna barwa przeważa.
Biały skarb natury
Tygrys biały nie jest odrębnym podgatunkiem tygrysa. Jest wariantem kolorystycznym istniejących już podgatunków. Najczęściej ta wersja kolorystyczna występuje u tygrysów bengalskich (Panthera tigris tigris). Niestety niezwykle rzadko zdarza się, aby biały okaz można było spotkać na wolności… Zwierzęta te żyją jedynie w subtropikalnych lasach Bengalu. I zdarza się to tylko tam, gdzie rozród nie jest selektywny. Mówi się również, że białe osobniki występują także u tygrysa syberyjskiego, inaczej amurskiego (Panthera tigris altaica). Ale nikt jeszcze takiego tygrysa nie widział. Są to zatem chyba jedynie legendy.
Tygrys biały a albinos oraz akromelanizm
Tygrys biały nie jest albinosem. Za jego białą barwę odpowiada upośledzenie genu, odpowiedzialnego za niewytwarzanie feomelaniny (jedna z form melaniny, jej jasna wersja, barwnik nadający czerwony i pomarańczowy odcień). Koty te produkują jednak eumelaninę (jedna z form melaniny, barwnik ciemny, o odcieniu od brązowego do czarnego), która tworzy pasy – dlatego nie są albinosami. Albinosi natomiast nie mają pigmentu, więc nie posiadają np. widocznych pręg.
Białe tygrysy, koty syjamskie oraz króliki kalifornijskie posiadają enzymy reagujące na temperaturę otoczenia – powoduje to ciemnienie określonych partii sierści w trakcie chłodniejszych dni. Zjawisko to nazywa się akromelanizmem.
Tygrysy złote i truskawkowe
Od białych tygrysów pochodzą osobniki o zdumiewającym umaszczeniu: Golden tigers (złote tygrysy) oraz Strawberry tigers (tygrysy truskawkowe). Ich cechą charakterystyczną są złociste pasy. Najprawdopodobniej są to osobniki pomarańczowe, u których gen odpowiedzialny za występowanie pasów jest recesywny. To prawdziwe dzieła natury. Szacuje się, że na świecie żyje obecnie około 30 osobników posiadających tak osobliwe umaszczenie.
Bardzo zła sytuacja tygrysów
Z powodu zmian klimatu, utraty siedlisk, fragmentaryzacji środowiska, wycinek drzew, kłusownictwa oraz nielegalnego handlu sytuacja tygrysów jest obecnie bardzo zła. W wyniku nieodpowiedzialnej, rabunkowej gospodarki człowieka, liczba tygrysów żyjących na wolności spadła o ponad 95%, a gatunek znalazł się na krawędzi wymarcia. Kiedyś istniało aż dziewięć podgatunków tygrysa. Dzisiaj, przez barbarzyńską działalność człowieka, pozostało jedynie pięć, które są ekstremalnie zagrożone wyginięciem. Szacuje się, że w ciągu najbliższego dziesięciolecia wyginą wszystkie pozostałe osobniki żyjące w stanie dzikim.
Tygrys biały w zoo
Co oczywiste, takie zjawiskowe egzemplarze są marzeniem każdego cyrku czy ogrodu zoologicznego. Wszystkie białe koty trzymane w ogrodach zoologicznych pochodzą od jednego ojca o imieniu Mohman, którego schwytano w 1820 roku. Jednak rodzicami białego tygrysa mogą być też „normalnie” umaszczone osobniki. Oboje muszą być nosicielami upośledzonego genu odpowiedzialnego za niewytwarzanie feomelaniny. Jako że gen odpowiedzialny za wyjątkowy kolor futra jest recesywny, tygrysy te hoduje się poprzez chów wsobny. Niestety ten jest przyczyną występowania wielu chorób genetycznych u uzyskanych potomków, takich jak m.in. zez, krótszy pysk, a przez to zadarty nos, szeroko rozstawione oczy, uwypuklona głowa, problemy kostne, z kręgosłupem, a także z płodnością.
Tygrys biały
Wygląd
Mimo iż tygrys biały nie jest osobnym gatunkiem, to posiada on często cechy, które wyróżniają go od podgatunku, jaki reprezentuje. Jego najbardziej rozpoznawalną cechą charakterystyczną jest oczywiście jasne umaszczenie. Może być ono kremowe lub białe. U niektórych osobników pasy są wyjątkowo jasne – takie tygrysy nazywa się śnieżnobiałymi. Dodatkowo osobnik posiada różowy nos, jasne oczy (niebieskie, zielonkawe lub złotawe) oraz czarne, szare lub brązowe pasy. Poza tym wyróżnia się często większym rozmiarem i większą masą (zarówno małe tygrysiątka, jak i dorosłe tygrysy), dochodzącą nawet do 300 kg.
Tryb życia
Większość tygrysów białych żyje w niewoli. Prowadzą zatem taki tryb życia, na jaki pozwalają im warunki zorganizowane przez człowieka. Ale jako reprezentanci głównie podgatunku tygrysa bengalskiego w naturze byłyby typowymi samotnikami. Bengale przejawiają silną agresję terytorialną i bronią swojego rejonu. U samic zajmuje on zwykle ok. 10-40 km², natomiast u samców nawet 200 km². Granice swojego terytorium wyznaczają tak samo, jak koty domowe – za pomocą moczu, wydzieliny z gruczołów zapachowych i śladów po drapaniu zostawianych np. na korze drzew. Mimo że są to typowo leśne drapieżniki, to nie wdrapują się na drzewa. Dobrze czują się natomiast w wodzie. Świetnie pływają. Polują z ukrycia, przeważnie nocą.
Pożywienie
Ścisły mięsożerca. Jednorazowo potrafi zjeść nawet ponad 30 kg mięsa – duży posiłek starcza mu zwykle na kilka dni. Żywi się głównie ssakami kopytnymi, ale nie pogardzi gadami, ptakami, rybami czy gryzoniami.
Długość życia
Na wolności do 15 lat, w niewoli czasem nawet ponad 20 lat.
Rozmnażanie
Samce łączą się z samicami wyłącznie w okresie rui. Po zapłodnieniu samicy samiec wraca na swoje terytorium i nie uczestniczy w odchowywaniu potomstwa. Ciąża trwa około 90-115 dni. Rodzi się zwykle 2-6 młodych, które są ślepe i bezradne. Mleko ssą przez 8 tygodni, po czym tygrysica zaczyna karmić je mięsem. Młode odłączają się od matki w wieku ok. 2-2,5 roku. Samiczki wybierają pobliskie terytoria, młode samce wyruszają w bardziej odległe zakątki i zdobywają własny teren poprzez walki z innymi samcami. Do dojrzałości płciowej dożywa zazwyczaj jedno tygrysiątko.
Ochrona
Wszystkie tygrysy są pod ścisłą ochroną. Białe osobniki spotykane są niezwykle rzadko, niestety chętnych na ich skóry nie brakuje.
Czy białe futro przeszkadza tygrysom?
Kocie futro i jego umaszczenie mają funkcję maskującą. Barwa sierści pozwala na zakamuflowanie się w terenie, w którym kot przebywa najczęściej, a także w podejściu do ofiary na jak najbliższą odległość. W przypadku kota białego jasny kolor sierści może być utrudnieniem w funkcjonowaniu. W końcu biały kot dużo bardziej rzuca się w oczy w dżungli, na sawannie czy w wodzie. Jak się okazuje, biały tygrys świetnie sobie radzi mimo swojego oryginalnego umaszczenia. Dzięki możliwości chowania pazurów tygrysy są w stanie poruszać się prawie bezszelestnie. A więc polowanie nie stanowi dla nich problemu. Problemem jest natomiast maskowanie się przed innymi drapieżnikami. A kto zagraża tygrysowi? Oczywiście człowiek… Dodatkowo upośledzenie związane z wytwarzaniem barwnika ma prawdopodobnie bezpośredni wpływ na słabą odporność u tych kotów.
Białe tygrysy są przepięknymi i niezwykłymi zwierzętami. Niestety ich populację szacuje się na około 30 sztuk dziko żyjących na świecie, a z tymi w niewoli i w prywatnych kolekcjach to około 200 sztuk. Oznacza to, że w ciągu ostatnich 100 lat wyginęło około 95 procent tych kotów. Paradoksalnie im mniej jest tych kotów na świecie, tym bardziej człowiek na nie poluje – i tym większa jest ich cena. Kto jednak zapłaci za to, że prawdopodobnie wyginą zupełnie?
Miłośniczka kotów, catsitterka, behawiorystka. Piszę o kotach od wielu lat. O ich naturze uczę się natomiast, odkąd pamiętam. Czuję z kotowatymi niesamowitą więź i porozumienie.
Zobacz powiązane artykuły
19.11.2024
Jak odróżnić żbika od kota domowego?
Ten tekst przeczytasz w 3 minuty
Choć żbik (Felis silvestris) i kot domowy (Felis catus) są bardzo blisko spokrewnione to istnieje wiele różnic, które pozwalają je odróżnić. Dla osób mniej obeznanych z dziką przyrodą zadanie to może być trudne, ponieważ wiele pręgowanych kotów domowych przypomina żbiki. Dokładne obserwacje mogą pomóc w identyfikacji. Spójrzmy więc na cechy, które warto wziąć pod uwagę, aby bezbłędnie rozpoznać dzikiego żbika od kota domowego.
undefined
29.10.2024
5 dowodów na to, że starsze koty są niesamowite
Ten tekst przeczytasz w 4 minuty
Rozczulają nas słodkie kocięta, ale nie należy lekceważyć kocich seniorów – sprawdźcie, dlaczego!
undefined
25.10.2024
Lampart Plamisty – piękno, siła i tajemnica w jednym
Ten tekst przeczytasz w 3 minuty
Lampart plamisty (Panthera pardus) to jedno z najbardziej majestatycznych zwierząt na naszej planecie. Jego elegancja, zwinność i imponująca szata sprawiają, że trudno przejść obok niego obojętnie. Ten dziki kot, choć doskonale przystosowany do życia w dziczy, zmaga się z coraz większymi zagrożeniami. Co warto wiedzieć o lamparcie plamistym, który mimo swojej siły potrzebuje naszej ochrony?
undefined