Badanie moczu u kota – kiedy je wykonać i jak pobrać próbkę?

Nerki to bardzo delikatne narządy – łatwo mogą ulec zatruciu, a w przeciwieństwie do wątroby, nie mają zdolności do regeneracji. Proces chorobowy często trwa latami, nerki stopniowo odmawiają posłuszeństwa, aż pojawia się PNN – przewlekła niewydolność nerek. W porę i szybko zdiagnozowana jest łatwiejsza do leczenia. Dlatego tak ważne jest, by w razie jakichkolwiek podejrzanych objawów i zmian zachowania związanych z załatwianiem się zrobić kotu badania moczu.

Kiedy należy zbadać kotu mocz?

Badanie moczu to obok badania krwi jedno z najważniejszych profilaktycznych badań, jakie powinien wykonywać zwierzakowi każdy odpowiedzialny kociarz przynajmniej raz do roku. Analiza kociego moczu jest także pierwszym krokiem w przypadku ustalenia przyczyn wielu nieprawidłowych kocich zachowań, na przykład załatwiania się poza kuwetą. Regularne analizy zawartości kociego pęcherza będą również niezbędne do oceny skuteczności leczenia przeróżnych dolegliwości ze strony układu moczowego. Mocz warto zbadać również wtedy, gdy kot ma sporą nadwagę – istnieje podejrzenie cukrzycy.

Wśród wskazań do badania moczu u kota należą takie objawy, jak:

• załatwianie się poza kuwetą,
• wchodzenie do kuwety i wychodzenie bez załatwienia się,
• częste wizyty w kuwecie i oddawanie niewielkiej ilości moczu,
• wokalizacja przy załatwianiu się,
• picie bardzo dużych ilości wody,
• zmiana zabarwienia moczu,
• osłabienie, brak apetytu.

Badanie moczu warto wykonywać także profilaktycznie co rok. Jest niedrogie, a szybko wykaże odchylenia od normy i zasygnalizuje ew. początki chorób.

Na czym polega badanie moczu?

Badanie moczu to jedno z najprostszych badań laboratoryjnych. Analizie zostają poddane:

• barwa - prawidłowy mocz ma kolor słomkowy lub żółty,
• przejrzystość - mocz zdrowego kota powinien być przejrzysty,
• ciężar właściwy - określa zdolność nerek do zagęszczania moczu,
• odczyn - inaczej pH, które u kotów powinno wynosić około 6,
• obecność białka - mocz zdrowego kota nie powinien zawierać białka,
• obecność hemoglobiny/krwi - w prawidłowym moczu powinna być nieobecna,
• obecność bilirubiny - u zdrowych kotów nie stwierdza się jej obecności w moczu,
• zawartość urobilinogenu - mocz kota może zawierać śladowe ilości urobilinogenu,
• obecność związków ketonowych - mogą występować jedynie w śladowych ilościach,
• obecność glukozy - u zdrowych kotów nieobecna w moczu.

Ponadto podczas badania moczu analizuje się także jego osad, który może zawierać kryształy, wałeczki, erytrocyty, leukocyty, bakterie, nabłonki i kuleczki tłuszczu. Obecność tych elementów w osadzie moczu może świadczyć o problemach zdrowotnych u zwierzaka. Dodatkowym badaniem jest oznaczenie stężenia kreatyniny.

Jak pobrać próbkę kociego moczu do badań?

Zebranie czystej próbki moczu, która nada się do badań, sprawia problem wielu opiekunom. Przecież nie da się oddzielić kocich sików od  żwirku w kuwecie… Na szczęście istnieje kilka skutecznych sposobów, dzięki którym zbierzemy koci mocz do badania. Oto niektóre z nich!

Pusta kuweta

Niektóre domowe mruczki są tak silnie przyzwyczajone do swojej kuwety, że załatwią się nawet, jeśli nie będzie w niej żwirku. W ich przypadku zebranie moczu będzie niezwykle proste. Wystarczy, że kuwetę dokładnie umyjemy i wyparzymy wrzątkiem, a gdy mruczek się do niej załatwi, zbierzemy z jej dna mocz za pomocą nieużywanej strzykawki i umieścimy w sterylnym pojemniczku na mocz.

Plastikowy żwirek

Wielu weterynarzy posiada w gabinetach specjalny, plastikowy żwirek, służący właśnie do pobierania moczu u kotów. Jest on całkowicie sterylny i nie pochłania wilgoci, dzięki czemu mocz mruczka spływa na dno kuwety. Chcąc skorzystać z tego sposobu, również musimy dokładnie wyparzyć kuwetę i wysypać do niej porcję żwirku. Następnie wydalony przez zwierzaka mocz pobieramy za pomocą czystej strzykawki.

Pojemniczek pod ogon

Jeśli twoja obecność nie przeszkadza mruczkowi w korzystaniu z kuwety, możesz spróbować pobrać mu mocz bezpośrednio do pojemniczka. Warto w tym celu przygotować i wyparzyć szczelnie zamykany pojemnik, który będzie mniejszy niż typowe plastikowe kubki na mocz – tak dużego pojemnika raczej nie zmieścimy pod kotem! W chwili, gdy zauważymy, że kot przyjmuje charakterystyczną pozycję w kuwecie, szybko łapiemy w pojemnik strumień moczu. Musimy jednak uważać, by nie wystraszyć tym zwierzaka.

Prosto z pęcherza

W przypadku wyjątkowo czujnych i wybrednych w kwestii żwirku mruczków konieczne może okazać się pobranie moczu poprzez nakłucie pęcherza u lekarza weterynarii. Ta metoda wykorzystywana jest także w sytuacji, gdy wskazane jest wykonanie badania z posiewem przy podejrzeniu infekcji bakteryjnej. Na szczęście sposób ten nie jest tak brutalny, jakby mogło się wydawać! Lekarz weterynarii za pomocą sondy USG najpierw lokalizuje ścianę pęcherza, a następnie wkłuwa się do niego przez brzuch i pobiera w strzykawkę niewielką ilość jego zawartości. Pobranie moczu w ten sposób zajmuje jedynie kilka sekund, a sam mocz jest świeży i niezanieczyszczony. Przed takim pobraniem trzeba jednak przypilnować, by kot miał pełny pęcherz, czyli nie załatwiał się od kilku godzin.

Pamiętaj!

Ile kosztuje badanie moczu kota?

Podstawowa analiza kosztuje zwykle od 10 do 30 zł, w zależności od miasta i lecznicy. Za dodatkowe badanie, np. oznaczenie poziomu kreatyniny, trzeba dopłacić kilka złotych. Nadal nie jest to dużo, a testy pozwolą szybko wykryć problemy zdrowotne (szczególnie nerkowe), zanim choroba się rozwinie.

Jak często badać kotu mocz?

Badanie moczu u zdrowego kota warto wykonywać przynajmniej raz do roku. Jeśli zwierzak miał w przeszłości problemy z układem moczowym, częstotliwość badań powinien określić lekarz weterynarii.